Kofeina to jeden z najpopularniejszych środków pobudzających. Praktycznie każdy człowiek miał z nią w życiu do czynienia. Głównym źródłem kofeiny, dla jest oczywiście kawa. Na świecie, każdego dnia, spożywanych jest około 2,5 miliarda filiżanek kawy. Kofeina to jednak nie tylko kawa. W chodzi ona w skład innych popularnych produktów, takich jak guma do żucia, Coca-Cola, czekolada czy nawet tabletki na odchudzanie.
W jaki sposób kofeina oddziałuje na organizm? Jakie są zalecane dzienne dawki jej spożycia? Kiedy warto powstrzymać się od jej spożywania?
Źródła kofeiny
Kofeina to jeden z najczęściej stosowanych środków pobudzających pochodzenia naturalnego. Występuje ona jednak nie tylko w ziarnach kawy, ale także kakaowca, guaranie, liściach herbaty czy w ostrokrzewie paragwajskim.
Warto zaznaczyć, że kofeina uważana jest za środek psychoaktywny z grupy stymulantów. Znalazła szerokie zastosowanie w branżach kosmetologicznych, farmaceutycznych, medycznych oraz w przetwórstwie.
Największe źródło kofeiny stanowią ziarna kawowe, z których tworzona jest kawa mielona. Ludzie spożywali kofeinę już w czasach epoki kamiennej. Wchłaniana jest przez krew i tkanki organizmu przez około 45 minut. Mówi się, że w tym czasie powstaje skok energetyczny, który następnie zmienia się w spadek energii, gdyż pobudzenie układu nerwowego jest zbyt intensywne.
Zdaniem niektórych badań pierwsze skutki picia kawy odczuwane są już po upływie około 15 minut. Maksymalny poziom stężenia kofeiny we krwi widoczny jest po upływie godziny i pozostaje tam 4-6 godzin. Eksperci są jednak zdania, że czas ten jest krótszy i znacznie dłuższym okresem działania wyróżnia się guarana.
Działanie kofeiny
Kofeina przede wszystkim pobudza ośrodkowy układ nerwowy, wzmacnia koncentrację, a także wpływa na poprawę nastroju. Przyspiesza ona także przemianę materii oraz zwęża naczynia mózgowe.
Warto jednak zaznaczyć, że korzystny wpływ kofeiny na ludzki organizm związany jest przede wszystkim z jej ilością. Przedawkowanie może prowadzić do nadmiernej nerwowości, osłabienia oraz utraty koncentracji, dlatego należy przestrzegać zalecanych dziennych norm do spożycia.
Według organizacji FDA zalecana dzienna dawka tego składnika to 400 mg. Dawka ta zawiera się w około 4 filiżankach kawy lub 10 puszkach Coca-Coli.
Przewlekłe spożywanie nadmiernych ilości tego składnika może prowadzić także do bezsenności, bezpłodności, depresji, a także do nadciśnienia tętniczego. Wśród korzystnych właściwości kofeiny znaleźć można znaczne zmniejszenie ryzyka zawału i wystąpienia cukrzycy typu 2, poprawę pracy wątroby, poprawę erekcji oraz ochronę przed wystąpieniem raka skóry.
Kiedy nie należy spożywać kofeiny?
Działanie kofeiny może okazać się niekorzystne dla kobiet w ciąży. Co prawda nie ma na ten temat jednoznacznych doniesień, jednak nadmierne pobudzanie układu nerwowego mogłoby negatywnie wpłynąć na rozwój płodu i jego późniejsze funkcjonowanie.
Kawa ogranicza także przyswajalność wielu substancji odżywczych, które w czasie ciąży są bardzo ważne. Lekarze zalecają, aby ciężarna kobieta spożywała maksymalnie jedną filiżankę kawy dziennie.
Substancja ta nie powinna być zażywana przez dzieci. Szczególną ostrożność powinny zachować także osoby zmagające się z chorobami sercami niedoborami substancji odżywczych.
Kawa bezkofeinowa – Czy faktycznie nie zawiera kofeiny?
Nazwa ,,kawy bezkofeinowej” mogłaby sugerować, iż mamy do czynienia z kawą, która nie ma w sobie ani grama kofeiny. Nie jest to jednak prawda. Zgodnie z obowiązującymi normami miano kawy bezkofeinowej może otrzymać trunek, który nie zawiera jej w 97%. Chociaż 3% wydaje się być ilością śladową, osoby nadwrażliwe na kofeinę mogą odczuć negatywne skutki jej spożycia (nawet przy tak niewielkiej wartości).
Kofeina i jej zastosowanie w kosmetyce
Wielu producentów kosmetyków decyduje się na zastosowanie kofeiny w swoich kosmetykach ze względu na jej drogocenne właściwości.
Kofeina poprawia odpływ limfy, krążenie krwi oraz pomaga w pozbyciu się toksyn z organizmu. Zawartość kofeiny dostrzec można w kremach, peelingach oraz suplementach diety czy odchudzanie.
Można śmiało stwierdzić, że kofeina to wszechstronna substancja, którą jednak warto stosować zgodnie z zaleceniami. Przedawkowanie może prowadzić do skutków ubocznych, takich jak drażliwość, bezsenność, czy depresja.